Ken je die parabel waar Jezus het heeft over die rentmeester die op het punt staat ontslagen te worden? Hij maakt zich nog snel wat vrienden door hier en daar een deel schulden kwijt te schelden opdat hij er later onderdak kan vinden.
De onrechtvaardige rentmeester uit die parabel lijkt wel de geknipte figuur om transfers te regelen in het voetbal. Maar wie is die figuur uit de parabel eigenlijk, die door Jezus min of meer geprezen wordt? Een rentmeester ten tijde van Jezus was een soort CEO: niet de eigenaar van een groot bedrijf, maar wel de afgevaardigde bestuurder ervan. De rentmeester uit de parabel is weliswaar onrechtvaardig, maar hij werkt wel met overleg. En die laatste kwaliteit wordt door Jezus geprezen. Hij is met andere woorden intelligent, sluw en leep. De rentmeester uit de parabel zou zeker zijn bedrijfsaandelen verkopen als hij door voorkennis weet dat zijn beursaandelen zullen zakken.
Dat is wat Jezus bedoelt met ‘overleg’: de rentmeester gaat niet roekeloos of onbezonnen te werk, maar wel met berekening, met inzicht en met kennis van zaken. En net daarom kan hij zijn zakken vullen en zichzelf verrijken. Want, zo zegt Jezus letterlijk: “de kinderen van de duisternis handelen met meer overleg dan de kinderen van het licht”. En dat klopt vaak wel: corrupte mensen zijn vaak uiterst intelligent, want anders lopen ze tegen de lamp. En brave mensen zijn soms een tikkeltje naïef en goedgelovig.
Jezus wil zijn leerlingen duidelijk maken dat de kinderen van het licht iets kunnen leren van de kinderen van de duisternis. Niet hun gesjoemel, niet hun frauduleuze praktijken of hun winstbejag uiteraard, maar wel hun berekening, hun inzicht en hun intelligentie.
Je kan dus beter intelligent goed zijn, dan naïef goed zijn.
Want de inzet van naïeve goede mensen eindigt vaak als een druppel op een hete plaat. Naïef dragen ze liters water naar de zee: hun goedheid is weliswaar mateloos en oprecht, maar de resultaten boeken niet altijd het gewenste effect. En daarom – zegt Jezus – kunnen we wel één en ander leren van die onbetrouwbare, valse en corrupte rentmeester: namelijk om goed te doen met overleg, zodat alle goede daden duurzaam, werkzaam en rendabel zijn. Want het licht kan maar schijnen als het sterker blijft dan de duisternis.
