We zijn als Kerk de laatste decennia – en zeker het afgelopen jaar – heel wat verloren. Wat nu?
De tweede Adventszondag lezen we een fragment uit de profeet Baruch, één van de twaalf kleine profeten uit het Oude Testament. Baruch schreef zijn brief tijdens de Babylonische ballingschap: een absoluut dieptepunt in de geschiedenis van het joodse volk. “We werden weggesleept door de vijand”, staat er letterlijk. En dat is wat er historisch gebeurde: een heel volk werd gedeporteerd naar een vreemd land, waar het uitgebuit en onderdrukt werd. Het joodse volk was alles kwijt wat het dierbaar was: het vaderland, de heilige stad Jeruzalem, de tempel. Geen thuis meer, geen vrijheid meer, geen religie meer. Kortom: alles leek verloren.
Onlangs hoorde ik één van onze bisschoppen zeggen dat de Kerk in ons land een soort Babylonische ballingschap doormaakt. Ik was verrast door die uitspraak uit de mond van een bisschop. Maar wat hij bedoelde was duidelijk! We zijn als Kerk de laatste decennia – en zeker het afgelopen jaar – heel wat verloren. In de eerste plaats onze geloofwaardigheid en bijgevolg onze maatschappelijke relevantie. Ons prestige, ons triomfalisme, onze macht en onze invloed waren we al lang verloren; en maar goed ook! Want de crisis van de geloofwaardigheid en de relevantie van de Kerk is net het gevolg van haar historisch prestige en haar historische macht. We leven in ballingschap, aldus de bisschop. De woorden van de profeet Baruch klinken dus des te actueler. Laten we daarom eens horen wat hij ons te zeggen heeft.
“Bekleed u met Gods schoonheid en gerechtigheid. Draag de kroon van de Eeuwige”.
De schoonheid van onze boodschap: dat is de kern waarnaar wij als Kerk moeten terugkeren! Gerechtigheid bewerken in de wereld: daar ligt onze maatschappelijke relevantie!
“Glorie door vroomheid”, zo schrijft Baruch verder. Authentieke liturgie, gemeenschap vormen, samenhorigheid door gelijkgezindheid. Kleine kernen van hoop, geloof en liefde vormen; aanstekelijk en aantrekkelijk, open en inclusief, hartelijk en warm. Daaruit spreekt onze geloofwaardigheid!
“Kijk uit naar het oosten”, zegt Baruch. “Daar zijn uw kinderen weer. Ze zijn blij omdat God aan hen denkt”. Als Kerk niet bij de pakken blijven zitten, niet cynisch en neerslachtig worden, geen geklaag en gezaag. Christenen moeten blije mensen zijn, want God denkt aan ons – Hij is met ons.
“Heuvels afgraven en dalen vullen – heel het land moet vlak”, zo besluit Baruch – woorden die ook Johannes de Doper in de mond neemt. Schuld voor het verleden herkennen én erkennen: er zijn nog hoge heuvels te slechten… Dalen van vertrouwen herstellen: er zijn nog diepe putten te vullen… En vooral: het visioen bewaren! Zoals de ballingen lang geleden deden in Babel: zij bewaarden het visioen van de profeten. En zo hielden zij stand.
Priester Tim Peeters
Comments