Iedereen weet dat de katholieke kerk met zeven heilskanalen in het kerkelijke leven staat: de zeven sacramenten. Maar niet iedereen komt tot dezelfde slotsom. Protestanten verminderen het aantal met vijf.
Wat zegt de Bijbel daarover? Hoeveel sacramenten worden daar vermeld?
Dat hangt een beetje af van waar je naar op zoek bent. Bijbel-alleen-christenen ontwaren een sacrament slechts wanneer Jezus een duidelijke opdracht geeft.
Laat ons beginnen bij het doopsel. We weten niet zeker of Jezus zelf doopte, maar hij gaf er duidelijk de opdracht toe. Een eerste sacrament.
Jezus schokte met de stelling dat het brood dat hij zal geven waarlijk vlees is en zijn bloed ware drank, maar de bijbel-alleen-christen leest vooral dat Jezus de opdracht geeft om 'dit' te blijven doen tot zijn gedachtenis. Een tweede sacrament.
Hier stopt het voor de bijbel-alleen-christenen.
De vijf andere sacramenten schrijven ze toe aan Roomse traditie. Nochtans vinden we in de Schrift nog wel meer mysterieuze Jezus-handelingen waaraan een opdracht is verbonden.
Neem nu Jezus' opmerkelijke uitspraak dat ook de mens zonden kan vergeven. Dit kan tellen als een mysterieuze opdracht. Een derde sacrament?
Of die geschonken macht om zieken te genezen. Een vierde?
Ook Paulus verwijst naar Jezus wanneer hij op mysterieuze wijze over het huwelijk schrijft. Vijf?
Jezus raakte aan, strekte de handen uit, brak brood, blies de Geest en koppelt dit telkens aan een opdracht om dit als gelovigen te blijven doen.
Vinden we hier de Bijbelse grond voor doop (het vormsel is hier een afsplitsing van), eucharistie, biecht, ziekenzalving en huwelijk? Goed mogelijk.
Wat bracht bijbel-alleen-christenen er dan toe om er vijf te schrappen?
Dat heeft alles te maken met het laatste sacrament in de rij. Jezus blies de Geest op de twaalf en liet de opdracht na om elkaar de handen op te leggen. De wijding. Zeven.
Bij het afsluiten van de middeleeuwen verdween het laatste beetje vertrouwen in het gezag van de kerk waarmee simultaan de twijfel rees of Jezus wel sacramentele macht aan een mensenkerk had willen schenken.
Om met die macht af te rekenen moest het wijdingssacrament sneuvelen. Vraag dat maar aan Luther. Zonder wijding geen uitzonderlijke macht. Zonder wijdingsmacht geen zondenvergeving, geen macht om te genezen of in de echt te verbinden. Ten slotte vond men geen Bijbelse grond om het vormsel als afzonderlijk sacrament te behouden.
Twee sacramenten bleven over.
De doop en de eucharistie. De doop werd een uitwendig getuigenis en de eucharistie werd van de priestermacht ontdaan en gereduceerd tot een maaltijd om Jezus te herinneren.
Later zullen evangelische bijbelchristenen de term sacrament volledig schrappen. Dat woord, stellen zij, staat immers niet in de Bijbel.
In een vervolgstuk wil ik graag aantonen dat evangelische bijbelchristenen onbewust een achtste sacrament in het leven hebben geroepen. Het enige sacrament dat er volgens hen toe doet.
