Na de preek werd ik aangesproken. "Jezus' zending ten voordele van het gezin is toch overduidelijk?" Je merkt het, ik had dit koppel een beetje geschandaliseerd door te stellen dat het natuurlijke gezin bij Jezus geen prioriteit geniet.
Voor een grote groep christenen is het nogal wiedes. Jezus is de grote voorvechter van het gezin. Hoeksteen van de maatschappij? Minstens! Hoeksteen van het godsrijk, klinkt nog beter. Met de catechismus in de hand is het nogal makkelijk om deze gedachte te ondersteunen. Maar is de Bijbel, de eerste geloofsregel van de katholieke kerk het daar mee eens?
Er bestaat een hele resem katholieke organisaties die al wat met het gezin in verband kan worden gebracht, meteen maken tot prioriteit van hun apostolaat. Niemand onder hen die zelfs maar een seconde twijfelt of ze hiermee de vlag van Jezus hijsen.
Ik herinner mij de uitspraak van een Amerikaanse stichter van een katholieke gezinsbeweging:
"If we can't beat them, we can outnumber them." "Als we de wereld niet kunnen verslaan, dan zorgen we ervoor dat we met méér zijn".
Of neem nu de radicaal-katholieke organisatie TFP (Traditie, Familie en Privé-eigendom) die onder meer deze zaken aanvechten: abortus, homoseksualiteit en socialisme. In eenzelfde adem proberen zij de doodstraf in gebruik te houden. Heeft een van deze thema's enigszins te maken met Jezus en zijn boodschap? Kan het zijn dat deze mensen een eigen agenda hebben uitgebouwd?
"Jezus, we hebben u overal gezocht, wel drie dagen lang!".
Jezus reageert laconiek: "Weet je niet dat ik met andere dingen bezig ben?"
Het koppel dat mij na de misviering aansprak, verduidelijkt dat Jezus dit maar één keertje deed. Hij maakte immers toch deel uit van de heilige Familie, nietwaar?
"Jezus, ze hebben geen wijn meer.” Jezus: “Vrouw, is dat soms uw zaak?".
"Gij zult niemand uw vader noemen op aarde."
"Wie is mijn moeder? Ziedaar: ieder die de wil volbrengt van God."
"Ik ben niet gekomen om vrede te brengen. Want Ik ben gekomen, om de zoon op te zetten tegen zijn vader, en de dochter tegen haar moeder."
"Jezus, mag ik eerst mijn vader begraven en daarna u volgen?" "Neen", zegt Jezus, "Het is nu of nooit. Het is alles of niets."
"Verkoop al uw bezittingen en kom dan terug en volg mij". (*)
De Jezus van de Schrift frappeert, om het lichtjes uit te drukken. Hij lijkt wel op de strenge zwart-wit portrettering van Pasolini uit 1964.
Uiteraard gaan wij ervan uit dat niemand zomaar een gezin met kinderen achterlaat vanwege een godsdienstige roeping; of een professionele roeping. Op dat moment kijken we misschien beter naar Maria, en naar haar pijn toen zij haar zoon niet kon vinden. Toen zij noodgedwongen aan de kant bleef staan omdat Jezus zich enkel bekommerde om zijn publiek. Toen zij - bij gebrek aan gsm - weken lang, misschien wel maandenlang, geen idee had waar haar zoon zich ophield en of alles ok met hem was.
Maar wat kunnen we dan inbrengen om Jezus' radicaliteit toch nog tot voorbeeld te stellen?
Mij lijkt het dat Jezus het beeld van het gezin niet wil idealiseren. Dat hoeft ook helemaal niet, want het gezin is iets natuurlijks. Het gebeurt vanzelf. Of deze natuurlijke formatie een plaats is van geluk of niet, valt telkens weer af te wachten. Vraag het maar na. Voor velen werd het gezin nooit de plaats waar het rijk Gods in beeld kwam.
Waar Jezus tegenin gaat, is de gedachte dat bloed en identiteit belangrijker zijn dan liefde. Een maatschappij die ras en 'de naam van de familie' het belangrijkste vindt, die verdeelt de buit onderling en bouwt veilige muren. Dat wil Jezus aantonen. Op een radicale manier. Hij werft daarom mensen die, door hem instant te volgen, duidelijk stellen dat ze kiezen voor het grotere gezin; dat van God.
Anders gezegd: Als jouw eerste gemeenschap, jouw gezin, geen plaats was van heil en welbevinden, dan kan je nog altijd terecht in het grotere gezin van God. Daar is God vader en zijn allen mensen broer en zus.
Jezus is vóór het gezin, zoals hij ook vóór godsdienst is. Maar beide mogen gerust kritisch worden bekeken en moeten als het goed is voorafspiegeling en verwezenlijking zijn van Gods rijk van barmhartigheid waar aan de tafel plaats is voor iedereen.
Jezus maakt het zijn moeder en vader en broeders en zusters niet gemakkelijk, maar hij wil een belangrijke les achterlaten.
Doorbreek de kleine cirkels van identiteit en bloedverwantschap en richt je op de grote cirkel van het gezin van God, namelijk de hele wereld. In het hemelse gezin van God op aarde is er plaats voor iedereen; zelfs voor de mensen die er op het eerste aanvoelen niet in passen.
Ik wil van nu af aan mijn gezin nog meer liefhebben.
Ik wil er mee voor zorgen dat de liefde over de rand vloeit, opdat ook mensen buiten het gezin daarvan kunnen genieten. Dat kan ons alleen maar deugd doen. En zo deed Jezus het ons voor.
* bijbelverwijzingen: Mt 10:34-36; Mt 23:9; Joh 2:4; Mt 12:46-50; Lc 2:48-49; Mc 10:21; Lc 9:59-60
