Enkele dagen geleden keek ik naar het programma 'Winteruur'. Die uitzending met de witte hond op de sofa. Maaike Cafmeyer was er te gast en ze droeg er een gedichtje voor. Dat Engelstalige gedicht, geschreven door Louise Glück kwam binnen op haar telefoon tijdens een concert met mooie muziek van Schubert.
Perfecte timing was het. Tekst en muziek vonden elkaar, en plots mocht voor Maaike de diepere betekenis van de poëzie doorbreken. Ze zat diep. Maar op dat moment kon zij op bijna magische wijze omhoog klauteren uit de put. Van toen af aan ging het beter.
Toch wonderlijk hoe woorden zo'n reddende kracht kunnen hebben. Een soort verlossend woord dat vanuit de hemel neerdaalt op de smartphone.
Het moet toch wat geweest zijn in die allereerste tijd die wij nu - flinke romantische zielen - kersttijd noemen. Het moet een hopeloze, ruwe tijd geweest zijn waarin tegen alle verwachting in toch een verlossend woord neerdaalt op aarde. In zo’n moeilijke, onduidelijke en onzekere tijd is in feite een interventie van boven noodzakelijk. Hoe anders zouden wij in kerst - in een nieuw begin - kunnen geloven?
Soms krijgen we een droom. Een woord uit de hemel. Als het ware een gedicht op het juiste moment op onze smartphone. Wij dromen allemaal. Misschien hebben we zo al wel eens engelen gezien; als onooglijke uitverkorenen die een boodschap uit de hemel ontvangen.
Een hemelse boodschap heeft alles te maken met juiste timing. Zoals de tekst die neerdaalde op de telefoon van Maaike Cafmeyer. Op dat juiste moment, wanneer tekst en muziek elkaar raken, gebeurt de magie. Dat juiste moment dient zich aan wanneer je eindelijk eens stil zit en werkelijk ontvankelijk bent.
Zo is dat. Als de timing goed zit; als de aandacht op scherp staat: laat dan de droom maar komen, lees dan het gedicht maar voor!
Een goed idee. Misschien is dit wel de juiste timing voor het gedicht van Louise Glück dat plots uit de hemel neerdaalde. Ik heb het voor jullie vertaald. Voor wie diep zit, kan het wel wat betekenen.
Sneeuwklokje
Besef je wat ik was, hoe ik leefde?
Als jij weet wat wanhoop is;
dan zal de winter voor jou zeker betekenis hebben.
Nooit had ik gedacht te kunnen overleven
onder het gewicht van de aarde.
Nooit had ik gedacht opnieuw te ontwaken;
om in de vochtige aarde mijn lijf weer te voelen,
om na zolang weer te herinneren hoe ik opnieuw open kan gaan
in het koude licht van de allervroegste lente.
Bevreesd, jawel, maar wel opnieuw aanwezig.
Wenen, ja, maar riskeer de vreugde
in de rauwe wind van de nieuwe wereld.
(vertaling: Rob Allaert)
Snowdrops (Louise Gluck)
Do you know what I was, how I lived? You know
what despair is; then
winter should have meaning for you.
I did not expect to survive,
earth suppressing me. I didn't expect
to waken again, to feel
in damp earth my body
able to respond again, remembering
after so long how to open again
in the cold light
of earliest spring--
afraid, yes, but among you again
crying yes risk joy
in the raw wind of the new world.
Comentarios